Центральное духовное управление мусульман - Таврический муфтият - Кибир – юрекнинъ хасталыгъы

Кибир – юрекнинъ хасталыгъы

إِنَّ الْحَمْدَ لِلَّهِ نَحْمَدهُ وَنَسْتَغْفِرُهُ وَنَسْتَعِينُهُ وَنَسْتَهْدِيهِ وَنَعُوذُ بِاللهِ مِن شُرُورِ أَنفُسِنَا وَمِن سَيِّئَاتِ أَعْمَالِنَا، مَن يَهْدِ اللهُ فَلاَ مُضِلَّ لَهُ وَمَن يُضْلِلْ فَلاَ هَادِيَ لَهُ، وَأَشْهَدُ أَن لاَ إِلهَ إِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيكَ لَهُ ولا مَثِيلَ له ولا ضِدَّ له ولا نِدَّ له، وَأَشْهَدُ أَنَّ سَيِّدَنَا وحَبِيبَنا وعظيمَنا وقائدَنا وقُرَّةَ أَعْيُنِنا مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ وصَفِيُّهُ وحبيبُهُ صَلَوَاتُ اللهِ وَسَلاَمُهُ عَلَيْهِ وَعَلَى كُلِّ رَسُولٍ أَرْسَلَه. الصلاةُ والسلامُ عليكَ سيِّدي يا رسولَ الله. الصلاةُ والسلامُ عليكَ يا سيِّدي يا صاحِبَ الذِّكرَى يا أبا القاسِم يا أبا الزَّهْراءِ يا محمد.أَمَّا بَعدُ عِبَادَ اللهِ، فإني أُوصِيكُمْ وَنَفْسِيَ بِتَقْوَى اللهِ الْعَلِيِّ الْقَديرِ القائلِ في مُحْكَمِ كتابِه:

﴿ يَاأَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَلْتَنْظُرْ نَفْسٌ مَا قَدَّمَتْ لِغَدٍ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ﴾

Аллаhкъа хамд олсун, О бизге ярдым этсин ве бизни афу этсин деп, Онъа ду’а` этемиз. Бизни шерден ве яманлыкътан къорчаласынъ деп, Онъа ялварамыз. Кимге Аллаh Акъикъат ёлуны берсе, ич кимсе онъы бу ёлдан шашыртмаз. Амма кимге Аллаh Акъикъат ёлуны бермесе, ич кимсе оны догъуртамаз. Аллаh къусурсыздыр, Аллаhич бир шейге ве ич кимсеге мухтадж дегиль ве Онъа ошагъан ич кимсе ве ич бир шей ёкътур.

Шеhадет этем, Аллаhтан башкъа иляh ёкъ, Онынъ ортагъы ёкъ ве Мухаммад Аллаhнынъ къулу ве Пейгъамберидир. Ресуллерден ве Пейгъамберлерден энъ улу ве шерефли олгъан Мухаммад ‘Абдуллаhнынъ огълуна салят ве селям олсун. Бутюн несилине, сахабелерине  ве кери къалгъан бутюн Пейгъамберлерге де салят ве селям олсун.

Аллаhнынъ къуллары! Такъвалы олмагъа эпинъизни давет этем. Такъвалыкъ недир? Такъвалыкъ – бу бутюн фарзларны ерине  кетирип , гунахлардан къачынмакътыр.

Къур`анда бойле айтыла: 

وَلَا تَقْفُ مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌۚإِنَّ السَّمْعَ وَالْبَصَرَ وَالْفُؤَادَ كُلُّ أُولَٰئِكَ كَانَ عَنْهُ مَسْئُولًا * وَلَا تَمْشِ فِي الْأَرْضِ مَرَحًاۖإِنَّكَ لَنْ تَخْرِقَ الْأَرْضَ وَلَنْ تَبْلُغَ الْجِبَالَ طُولًا * كُلُّ ذَٰلِكَ كَانَ سَيِّئُهُ عِنْدَ رَبِّكَ مَكْرُوهًا

Манасы: «Бильмеген шейнинъ акъкъында къонушма, ве бильмеген шейни огренмегенджиз япма. Чюнки Ахирет кунюньде эркез бу дуньяда япкъанларынынъ, яни къайда бакъкъанынынъ, не динлегенининъ ве къальбинде олгъанларынынъ эсабетини береджек. Ер юзюнде кибирленип юрьме, чюнки сен не япарсанъ яп не ерлери ярып олурсынъ, не де боюн дагъларгъа тенъ олур. Кибир - Аллаhын ясакъ къылгъан амеллериндендир. Раббимиз бойле шейлерни севмез».

Бу Аетлерде анълатыла ки, инсан эшиткен, корьген ве юрегинде олгъан шейлер ве башкъа азаларыны насыл къуллангъаныны джевапкярдир. Юрек бутюн органларынынъ амиридир. Эгер юрек бозукъ олса, органлар да бозукъ олур, амма юрек сагълам олса, органлар да сагълам къалыр. Юректе кибирлик, нефсхорлыкъ киби хасталыкълар олса, юрек сагълам сайылмай.

Сайгъылы мусульманлар! Юрекнинъ хасталыгъындан бири – кибирдир, яни Аллаhнынъ къулларына къаршы олгъан кибир. Бу акъкъында Къур`анда да айтыла. Онынъ ичюн кибирленип юрьме, адамларгъа юксекликтен бакъма, эп бир озь боюнен дагъларгъа етип оламасынъ ве олардан кучьлю олмазсынъ. Пейгъамберимиз Мухаммад ﷺ бойле айткъан:

الْكِبْرُ بَطَرُ الْحَقِّ وَغَمْطُ النَّاسِ

Манасы: «Кибирлик - бу догърую инкяр этмек ве инсанлары озюнден даа алчакъ кормектир».

Кибирли инсанлар эки чешитке айырылалар. Биринджиси – озюнден яш олгъаны ичун вея мадди дуруму даа ярамай олгъанларынынъ айткъанларыны къабул этмей, айткъан созлери керчек ве догъру олсада. Бу кибирли адам янълышыны къабул этмек истемей, чюнки онъу догъурткъан инсан яшча вея саип олдугъу мал-мюльк иле онъа тенъ дегильдир.

Тюшюнип бакъынъыз, фиравуныны махв эткен не иди? Фиравуныны телеф эткен шей - кибир эди. Фиравун, Муса Пейгъамберининъ бир чокъ муджизсини корьди, амма буна рагъмен Мусанынъ Аллаhын Пейгъамбери олгъанына инанмады. Фиравунынъ везири онъа деди ки: «Эгер сен Мусагъа инансанъ, ибадет эткенлерден олурсынъ, шимди исе санъа ибадет этелер».

Я‘къубнынъ несилини де кибирлик ёкъ этти. Оларгъа ‘Иса Пейгъамбер ёлланылгъан эди, лякин пек азы Ислямны къабул эттилер. Олар Пейгъамбер ‘Исанынъ муджизелерини коргенлер амма ‘Исанынъ Аллаhын Пейгъамбери олгъанына инанмакъ истемедилер, чункю ‘Исанынъ Пейгъамбер олгъаныны къабуль этселер саип олдукълары акимиет сонъа иреджек эди.

Абу Ляhаб ве Къурайш къабиленинъ дигер башлыкълары Пейгъмберимизнинъ муджизелерни корьгенлер, Къур`анны эшиткенлер, бу къадар гузель шиирлерни ве несирни ич бир вакъыт эшитмегенлерини къабуль эткенлер, амма Пейгъмберимизнинъ Аллаhын Пейгъамбери олгъанына инанмадылар. Оларны да кибир телеф этти.

Кибирли адамларнынъ экинджи чешити – озьлерини айры бир инсан деп саялар, озьлери башкъалардан устюн туталар, саип олгъанлары эр шейин Аллаhтан олгъаныны унутып, озлери иле гъурурланалар. Олар озьлерини Аллаhнынъ къулларындан даа устюн саялар, башкъаларны алчаталар, чюнки башкъалары халкъын ичинде онлар къадар юксек вазиетте дегиллер, я да акъраба ве сой-соплары аз, я да зенгин дегиллер.

Ашаламакънынъ башкъа чешитлери де бар. Меселя, апайы базы меселелерини анъламагъаны себебинден я да акъайындан алчакъ олгъаныны тюшюнгенден акъай апайыны ашалай. Я да балалар аз бильгени ве теджрибелери олмагъаны себебинден баба оларны ашалай. Я да оджа озь талебелерини олар бир шейлерни анъламагъанлары ичюн ашалай.

Сайгъылы мусульманлар! Билинъиз ки, Юдже Аллаh озь къулларына бири-бирине кибирли мунасебетте олмагъа ясакъ этти. Къур`анда Лукъман озь огълуна бойле деди:

وَلَا تُصَعِّرْ خَدَّكَ لِلنَّاسِ وَلَا تَمْشِ فِي الْأَرْضِ مَرَحًاۖإِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ كُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ

Манасы: «Кибирли олып, бетини къыйыштырма ве озюни башкъаларгъа коре юксек сайма. Керчектен де, Аллаh кибирли олгъанларны севмей».

Зенгинликтен кибирли олгъанларгъа хитап этем. Къарунны хатырланъыз, о буюк зенгинликнинъ саиби эди. О киби зенгин ер юзюнде ёкъ эди. Амма ер оны ве онынъ зенгинлигини ютты. Эй, кибирли инсан, сен джемиетте юксек дереджеде олгъандан макътанасынъ, фиравуныны хатырла, о буюк йюкюмдар ве балабан ордунынъ башлыгъы олып, сув ичинде богъулып ольди. Ону ич бир зенгинлик къуртарамагъан.

Эй, кучьлю инсан, сен озюнинъ къуветинден макътанасынъ, амма тиш агъыртысы биле сенинъ бутюн къуветини ёкъ этер. Эй, бильгисинен макътангъанлар! Биль, сенинъ бутюн бильгилеринъ сенден эвель олгъан инсанларнен топланылды ве санъа кетирильди. Онынъ ичюн озюни башкъалардан юксек тутма. Чюнки башта сен бир дамла эдинъ, омюрнинъ сонъунда чюрюк бир беден олурсынъ.

Урьметли джемаат! Озь юреклеринъизни ве нефсини контроль этинъиз. Эгер Аллаh бирисине зекийлик, зенгинлик ве яхшылыкъны башкъаларгъа коре зияде берсе, о бундан кибирленмесин. Аллаh бойле инсангъа Озь Мерхамети иле буны багъышлады. Инсан Аллаh онъа берген ниметлери ичюн Раббине шукюр этсин. Инсан башкъа инсанларгъа мераметли олмалы. Озю исе алчакъ гонъюлли олсун ве кибирли олмасын. Чюнки тауаду’ (смиренность) бу ибадетлерден энъ яхшысыдыр.

Бу акъкъында Пейгъамбер Мухаммад ﷺ бойле деди: 

إِنَّكُمْ لَتَغْفَلُونَ عَنْ أَفْضَلِ الْعِبَادَةِ التَّوَاضُعِ

Манасы: «Керчектен, сиз ибадетлерден энъ яхшысы олгъан тауаду‘ (скромность) керекли къадар дикъкъат этмейсинъиз ве бу ибадети къачырасынъыз».

Пейгъамбер Мухаммад ﷺ буны инсанларнынъ чогъу кибирли олгъанлары себебинден айтты. Эгер инсанлар бири-биринен яхшы мунасебетте булунсалар, алчакъ гонъюлли олсалар, оларнынъ арасында ачув, нефрет ве душманлыкъ олмаз эди. Куньджюлик, саранлыкъ ве къытмырлыкъ ёкъ олур. Аксине, инсанлар саип  олгъанларына шукюр этип, мемнюн олурлар.

Аллаhнынъ къуллары, такъвалы олунъыз! Билинъиз ки, ким Аллаh ризасы ичюн алчакъ гонъюлли олса, Яратыджы онъа юксек дередже багъышлар. Эр кес озюни Ахиретке азырласын. О куню эгер юректе акъикъий иман олмаса, не пара, не де балалар ярдым этемезлер. Аллаh бизим гунахларымызны афу этсин, кибир ве башкъа ярамай чизгилерден бизни къорчаласын ве бизге Дженнетке азапсыз кирмеге насип эйлесинъ.

هَذَا وَأَسْتَغْفِرُ اللَّهَ لِي وَلَكُمْ

----------------------------------------------------------------------------------------------------------

إِنَّ الْحَمْدَ لِلَّهِ نَحْمَدهُ وَنَسْتَغْفِرُهُ وَنَسْتَعِينُهُ وَنَسْتَهْدِيهِ وَنَعُوذُ بِاللهِ مِن شُرُورِ أَنفُسِنَا وَمِن سَيِّئَاتِ أَعْمَالِنَا، مَن يَهْدِ اللهُ فَلاَ مُضِلَّ لَهُ وَمَن يُضْلِلْ فَلاَ هَادِيَ لَهُ، والصلاةُ والسلامُ على سيِّدِنا محمد الصادِقِ الوَعْدِ الأَمينِ وعلى إِخْوَانِهِ النبيِّين والمُرسَلين. ورَضِيَ اللهُ عن أُمَّهاتِ المُؤمنين وآلِ البيتِ الطَّاهِرِين وعن الخُلَفَاءِ الرَّاشِدين أبي بكرٍ وعمرَ وعُثْمانَ وعليّ وعن الأَئِمَّةِ المُهْتَدِين أبي حنيفةَ ومالكٍ والشَّافعيِّ وأحمدَ وعن الأولياءِ والصالحين. أمَّا بعدُ عِبَادَ اللهِ فإنِّي أُوصِيكُمْ وَنَفْسِيَ بِتَقْوَى اللهِ العَليِّ الْعَظِيمِ فَاتَّقُوهُ.

واعْلَمُوا أنَّ اللهَ أمَرَكُمْ بِأَمرٍ عظيمٍ، أَمَرَكُم بالصلاةِ والسلامِ على نبيِّهِ الكَريمِ فقال في مُحْكَمِ تَنْزِيلِهِ: ﴿ إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ ۚ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِيمًا﴾
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ كَمَا صَلَّيْتَ عَلَى سَيِّدِنَا إِبْرَاهِيمَ وَعَلَى آلِ سَيِّدِنَا إِبْرَاهيمَ وَبَارِكْ على سيّدِنا مُحمدٍ وَعلى آلِ سيِّدِنا مُحمدٍ كما بارَكْتَ على سيِّدِنا إبراهيمَ وعلى آلِ سيدِنا إبراهيمَ في العالَمِينَ إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيد

اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ الأَحْيَاءِ مِنْهُمْ وَالأَمْوَات